Z okazji 11 września br. na Zamku Królewskim w Warszawie odbyło się Zgromadzenie Jubileuszowe Związku Powiatów Polskich.
Zorganizowały je Związek Powiatów Polskich oraz Biuro Programu Niepodległa.
Rok 2018 jest dla samorządów terytorialnych rokiem szczególnym. 100 lat temu Polska odzyskała niepodległość. W tamtym okresie odradzał się także samorząd terytorialny. Z kolei 20 lat temu, 5 czerwca 1998 r., uchwalona została ustawa o samorządzie powiatowym – usamorządowione zostały wspólnoty powiatowe.
Obradom przewodniczył Ludwik Węgrzyn, prezes Zarządu ZPP, starosta bocheński.
Oprócz delegatów, w posiedzeniu wzięli udział zaproszeni goście. Wśród powitanych przez prezesa osób znaleźli się: Andrzej Dera, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP; dr Jowanka Jakubek-Lalik z Zakładu Nauk Administracji na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; Antoni Jankowski, honorowy prezes Związku Powiatów Polskich, pierwszy prezes Zarządu ZPP; dr Mieczysław Janowski, przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Senatu RP I kadencji; Władysław Kosiniak-Kamysz, poseł na Sejm RP, prezes PSL; Kazimierz Kotowski, poseł na Sejm RP, były prezes Zarządu Związku Powiatów Polskich oraz starosta opatowski; Jan Kowalski, dyrektor Biura Programu Niepodległa; Krzysztof Kwiatkowski, prezes Najwyższej Izby Kontroli; prof. UKSW dr hab. Irena Lipowicz, kierownik Katedry Prawa Administracyjnego i Samorządu Terytorialnego Wydział Prawa i Administracji UKSW, rzecznik praw obywatelskich w latach 2010-2015; Andrzej Maciejewski, przewodniczący sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej; Andrzej Pająk z senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej; prof. dr hab. Marek Michalski, dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Wyszyńskiego UKSW); Andrzeja Pająka z Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Senatu RP IX kadencji; Leszek Świętalski ze Związku Gmin Wiejskich RP; dr Mariusz Szyrski z Katedry Prawa Administracyjnego i Samorządu Terytorialnego Wydział Prawa i Administracji UKSW; Janusz Tomaszewski, minister spraw wewnętrznych i administracji w latach 1997-1999; Stanisław Trociuk, zastępca rzecznika praw obywatelskich; Zdzisława Wasążnik, dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego w Ministerstwie Finansów.
Uczestnicy spotkania otrzymali reprinty „Kalendarza Niepodległości” z 1939 r. – publikacji wydanej przez Kancelarię Prezydenta RP we współpracy z Archiwum Akt Nowych.
Dyrektor Biura ZPP Rudolf Borusiewicz podzielił się refleksją nad stuleciem odzyskania niepodległości przez Polskę i roli samorządu w tym okresie. Przypomniał, że podstawą samorządu terytorialnego jest wspólnota. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości władze zdecydowały się na przekazanie władzy lokalnym wspólnotom.
Dyrektor przytoczył kilka ważnych dla samorządu terytorialnego dat. W 1918 r. utworzono rady gminne a rok później miejskie i powiatowe. W konstytucji z 17 marca 1921 r. pojawia się już twierdzenie, że Rzeczpospolita Polska opiera swój ustrój na zasadzie szerokiego samorządu terytorialnego. A jednostkami samorządu terytorialnego mają być gminy, powiaty oraz województwa.
Podczas zgromadzenia odbyła się jubileuszowa sesja plenarna pt. „Refleksje 2018+ z dwóch perspektyw” – perspektywy osób tworzących reaktywowane powiaty i obecnie się nimi zajmujących.
Rozpoczęła je transmisja wystąpienia prof. Jerzego Buzka, premiera RP w latach 1997-2001, za którego rządów, 20 lat temu, reaktywowano powiaty. – Spotykacie się Państwo dziś na Zamku Królewskim, w sali, w której 20 lat temu miałem zaszczyt wręczać akty powołania, usamorządowienia wspólnot powiatowych. Okazja jest nadzwyczajna. – mówił. Zauważał znaczenie demokracji obywatelskiej. – Na poziomie lokalnym najlepiej rozumiemy, jak ważna jest demokracja obywatelska. Oddanie władzy ludziom. Ten cel przyświecał nam 20 lat temu, gdy wprowadzaliśmy trójstopniową strukturę samorządu terytorialnego przywracaliśmy samorządowe powiaty. Było dla nas jasne, że samorządy są bliżej ludzi niż władza centralna. Premier podkreślał, że to samorządowcy lepiej znają potrzeby mieszkańców, znają na nie rozwiązania. Władze samorządowe są wynikiem wyborów a te są przed nami.
Spotkanie zakończyła uroczysta gala, podczas której odznaczeni zostali starostowie i prezydenci 20-lecia.
