Szanowni Państwo, rok 2023 to rok obchodów 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego. Ten zryw wolnościowy na Ziemi Słupeckiej pozostawił w historii wiele śladów, które powinny być godnie upamiętniane. Dlatego jakiś czas temu podjąłem się przewodzenia Komitetowi Honorowemu, powołanemu by upamiętnić wydarzenia i postaci związane z Powstaniem Styczniowym na naszym terenie. Dopinamy ostatnie szczegóły dotyczące obchodów, mamy wstępny plan wydarzeń w naszym powiecie, które będziemy organizować wspólnie z samorządami gmin, organizacjami społecznymi i wolontariuszami.
22 stycznia czyli w rocznicę wybuchu powstania w słupeckim kościele farnym odprawiona zostanie msza święta w intencji walczących za wolność naszej ojczyzny. Powstanie wybuchło w czasie, gdy Polski nie było na mapie świata, ale polska krew – była przelewana w starciach z rosyjskim zaborcą.
Tego samego dnia odsłonimy mural poświęcony powstaniu styczniowemu, który zostanie namalowany na jednej ze ścian naszej szkoły, słupeckiej zawodówki. Mural powstaje dzięki zaangażowaniu sponsorów, a oszczędności szkoły i naszego starostwa pozwoliły dopiąć budżet tego dzieła. Projekt już mamy zaakceptowany, na pewno będzie to godne i trwałe upamiętnienie wydarzeń sprzed 160 lat.
16 lutego w Strzałkowie, w auli Szkoły Podstawowej, dzięki uprzejmości dyrektora Piotra Gałana, zorganizujemy konferencję naukową poświęconą powstaniu. Naukowcy i badacze historii opowiedzą o przyczynach wybuchu powstania, jego konsekwencjach, a także o tym jak ten zryw przebiegał na Ziemi Słupeckiej.
25 lutego nieopodal Myszakowa w gminie Zagórów, w miejscu gdzie pochowani zostali powstańcy po przegranej bitwie z moskalami, organizujemy apel pamięci. Zaprosiłem do udziału w tym wydarzeniu wojsko, które odda salwę honorową na cześć tych, którzy walczyli do ostatniego naboju i zginęli po heroicznej walce. Podniosłą uroczystość uświetni też obecność kawalerii konnej, prowadzonej przez pana Macieja Chojnackiego.
4 marca przeniesiemy się do historii Lądu. Tam wspólnie z gminą Lądek oficjalnie odsłonimy, i poświęcona zostanie odnowiona figurka, która stoi w miejscu wspólnej mogiły powstańców styczniowych. Trzech powstańców z oddziału generała Edmunda Taczanowskiego zginęło w potyczce pod Lądem 12 lipca 1863 roku. Gmina odnowiła to miejsce pamięci dzięki środkom zewnętrznym.
Tego dnia planujemy oficjalnie oddać do użytku przebudowywany właśnie most w Lądzie. To będzie dobry dzień, by temu obiektowi, kluczowemu jeśli chodzi o transport i ruch kołowy mieszkańców powiatu, nadać imię Ojca Maksa Tarejwy – kapelana powstańców, który zagrzewał Polaków do walki i nawoływał miejscową ludność do buntu. Ojciec Tarejwo zginął tragiczną śmiercią w Koninie, skazany na powieszenie przez zaborców. To wielka postać związana z Lądem, dlatego przeprawa przez Wartę będzie godnym miejscem by upamiętnić tego zakonnika.
Wieczorem tego samego dnia zapraszam wszystkich do kościoła przyklasztornego w Lądzie. Zaprosiłem do Lądu Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego z Warszawy. W koncercie upamiętniającym Powstanie Styczniowe zagra niemal pięćdziesięciu muzyków najwyższej klasy, którym będą towarzyszyli soliści z naprawdę mocnymi głosami. Widowisko muzyczne będzie oczywiście z darmowym wstępem dla wszystkich zainteresowanych.
5 marca spotkamy się w Mieczownicy w gminie Ostrowite. To tam rozegrała się największa bitwa Powstania Styczniowego na Ziemi Słupeckiej. I tam organizowane przez nas obchody nabiorą wymiaru wielkiego widowiska. Udało nam się pozyskać dotację z Biura Niepodległa, na kwotę 64 tysięcy złotych, na zorganizowanie rekonstrukcji bitwy pod Mieczownicą. Wniosek napisany przez jednego z pracowników starostwa, w imieniu powiatu złożyło stowarzyszenie Razem Warto działające przy słupeckim ekonomiku. Rekonstruktorzy wcielą się w role powstańców styczniowych z oddziałów Antoniego Garczyńskiego i Kazimierza Mielęckiego oraz wrogich im wojsk carskich. W inscenizacji zobaczyć będzie można różne formacje powstańców jak strzelcy, kosynierzy, oddziały carskiej piechoty liniowej, kawalerię i artylerię. Po stronie wojsk carskich znajdą się repliki armat historycznych z obsługą, a w rolę kawalerzystów wcielą się doświadczeni kaskaderzy konni. Użyte zostaną pokaźne środki pirotechniczne, zobaczymy militaria z tamtych lat, będzie pokaz mody damskiej i męskiej doby powstania styczniowego, kaskaderzy konni w strojach carskiej kawalerii wykonają pokaz musztry konnej i pokaz sprawności bojowej z elementami akrobatyki, tzw. dżygitówki. A na koniec tego dnia – wielka bitwa pod Mieczownicą. Starcie zbrojne, z hukami armat, strzałami czarnego prochu i wiele więcej. Tym sposobem chcemy przypomnieć mieszkańcom, szczególnie tym młodych, czym było Powstanie Styczniowe…
Szczegółowy plan wydarzeń będziemy przedstawiać Państwu na bieżąco, w naszych mediach społecznościowych i na stronie www.powiat-slupca.pl. Obchody 160. rocznicy Powstania Styczniowego to ważne wydarzenie tożsamościowe, historyczne i kulturowe. Dlatego już dziś zapraszam wszystkich do wzięcia udziału w przygotowywanych przez nas przedsięwzięciach.
Jacek Bartkowiak
Starosta Powiatu Słupeckiego